มติมหาเถรสมาคม
ครั้งที่ 17/2562
มติที่ 372/2562
เรื่อง ยกร่างฉันท์มคธเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี
ในการประชุมมหาเถรสมาคม ครั้งที่ ๑๗/๒๕๖๒ เมื่อวันที่ ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๖๒ เลขาธิการมหาเถรสมาคมเสนอว่า พระพรหมโมลี แม่กองบาลีสนามหลวง ได้มีลิขิต ที่ กบ. ๕๓/๒๕๖๒ ลงวันที่ ๙ กรกฎาคม ๒๕๖๒ แจ้งว่า ตามที่มหาเถรสมาคม ได้มอบหมายให้สนามหลวง แผนกบาลี ยกร่างฉันท์มคธเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เพื่อนำไปใช้สวดในการประกอบพิธีในงานมหามงคลต่าง ๆ นั้น สนามหลวง แผนกบาลี ได้แต่งตั้งคณะทำงานขึ้นมา ๑ คณะ เพื่อร่วมกันยกร่างฉันท์มคธเฉลิมพระเกียรติ และคำแปลภาษาไทย พร้อมทั้งคำฉันท์ภาษาไทย ประกอบด้วย ๑. พระพรหมโมลี วัดปากน้ำ กรุงเทพมหานคร ประธาน ๒. พระมหาโพธิวงศาจารย์ วัดราชโอรสาราม กรุงเทพมหานคร คณะทำงาน ๓. พระพรหมกวี วัดกัลยาณมิตร กรุงเทพมหานคร คณะทำงาน ๔. พระเทพปริยัติโมลี วัดโมลีโลกยาราม กรุงเทพมหานคร คณะทำงาน ๕. พระราชปัญญาสุธี วัดสร้อยทอง กรุงเทพมหานคร คณะทำงาน ๖. พระมหามนตรี ขนฺติสาโร ป.ธ. ๙ วัดปากน้ำ กรุงเทพมหานคร คณะทำงาน บัดนี้ คณะทำงานได้พิจารณายกร่างฉันท์มคธเฉลิมพระเกียรติ คำแปลภาษาไทย และคำฉันท์ภาษาไทย เสร็จเรียบร้อยแล้ว รายละเอียดดังนี้ ปรมราชชนนีวรทานคาถา ----------------------------------- ปรมราชินี นาถา ภูมิพลสฺส ราชิโน ทสมินฺทภุปาลสฺส มาตุภูตา ยสสฺสินี สมฺพุทฺธมามกา อคฺคา พุทฺธธมฺเม สมาหิตา ปุญฺญาธิการสมฺปนฺนา ทานชฺฌาสยสํยุตา สิริยา กิตฺติยา จาปิ อภิกฺกนฺตา อภิกฺขณํ นิสมฺมการินี โหติ อติสณฺหา วิยตฺติกา เอสา หิ รฏฺฐวาสีนํ อตฺถาย จ หิตาย จ สมฺปาเทติ กรณฺยานิ มหาการุญฺญเจตสา สิปฺปานิ ชีวโนปาเย สาตฺเถ จ อนุสาสติ พหุสิปฺปิกกมฺมญฺจ อนุคฺคณฺหาติ โยนิโส วโนทกานุรกฺขาย สพฺพตฺถ พุทฺธิทายินี พหุกตฺเถ สิขาปตฺเต ปกุพฺพเต วิจกฺขณา ตสฺมา หิ รฏฺฐวาสีนํ สมฺภาวิตา อติปฺปิยา อิทานิ สา วโยวุฑฺฒา เทมสฺสา วรมงฺคลํ รตนตฺยานุภาเวน กตปุญฺญสฺส เตชสา วิสิฏฺฐา ราชมาตา สา ทีฆายุกา นิรามยา วณฺณูเปตา พลูเปตา สุขิตา โหตุ สพฺพทา ทุกฺขโรคภยาทีหิ ปาปคฺคเหหิ มุจฺจตุ จิรญฺชีวตุ ทยฺยานํ สิรีภูตา วิเสสโต วรา กิตฺติ ยสคฺโค จ ปญฺญายนฺตุ นิรนฺตรํ ฯ ----------------------------------- พระคาถา ถวายพระพรเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ----------------------------------- สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระเกียรติยศปรากฏระบือไกล เป็นพระราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑๐ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ ทรงเป็นอัครพุทธมามกชน มีพระราชหฤทัยมั่นคงในพระบวรพุทธศาสนา ถึงพร้อมด้วย พระบุญญาธิการมากล้น เพียบพร้อมด้วยพระราชอัธยาศัยน้อมไปในการเสียสละช่วยเหลือเกื้อกูลแก่พสกนิกร ทุกหมู่เหล่า ทรงงามพร้อมด้วยพระสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคลและพระเกียรติคุณอันสูงส่งตลอดกาล ทรงพระปรีชาสามารถใคร่ครวญด้วยเหตุและผลก่อนที่จะบำเพ็ญพระราชกรณียกิจ ทรงไว้ซึ่งความละเอียดอ่อนสุขุมคัมภีรภาพและทรงฉลาดหลักแหลมในอุบาย ในศุภวาระที่ผ่านมา เป็นที่ประจักษ์ชัดแท้แก่ใจพสกนิกรชาวไทยตลอดเวลาว่า สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีพระราชหฤทัยเปี่ยมล้นด้วยพระมหากรุณาธิคุณ ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจเป็นหิตานุหิตประโยชน์ไว้นานัปการแก่พสกนิกรชาวไทยอย่างหาที่สุดมิได้ ทรงพร่ำสอน ใส่พระทัยถึงงานศิลปาชีพและศิลปะแห่งการดำเนินชีวิตอย่างมีจุดหมายอิงอาศัยประโยชน์สุขเป็นสำคัญ ทั้งทรงเกื้อกูลงานศิลป์ทุกแขนง อย่างแยบคายด้วยอุบายวิธีสุดล้ำเลิศ ได้พระราชทานและดำเนินการความรู้ในเรื่องการอนุรักษ์ป่าและน้ำโดยชื่อว่า โครงการป่ารักษ์น้ำ ตลอดเวลา เพราะฉะนั้นแล พระองค์ฯ จึงทรงเป็นที่รักยิ่งที่พสกนิกรชาวไทยต่างยกย่องเทิดทูนเหนือเศียรเกล้า สถิตไว้เป็นมิ่งขวัญของปวงประชา ตลอดกาล บัดนี้ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเจริญพระชนมพรรษาแล้ว เราทั้งหลาย คือพสกนิกรชาวไทยทุกหมู่เหล่า ต่างสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้น ขอถวายพระพรชัยมงคลแด่พระองค์ ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ด้วยอานุภาพแห่งคุณพระศรีรัตนตรัย และเดชานุภาพแห่งพระกุศลผลบุญที่ทรงบำเพ็ญมา ขอพระองค์ฯ ผู้มีบุญญาธิการอันถึงพร้อมแล้ว ทรงมีพระชนมายุยิ่งยืนนาน ปราศจากโรคาพาธใด ๆ มาแผ้วพาน ทรงพระเกษมสำราญ ลุถึงวรรณะ สุขะ พละ ตลอดไป ขอจงหลุดพ้นจากบาปเคราะห์ทั้งหลายมีทุกข์โศก โรค ภัย เป็นต้น ขอจงทรงเจริญพระชนมายุยิ่งยืนนาน ดำรงอยู่เป็นมิ่งขวัญอันยิ่งใหญ่ของพสกนิกรชาวไทยตลอดกาล และขอพระวรเกียรติคุณอดุลยยศ จงปรากฏยิ่งยืนนานเป็นจิรัฐิติกาล เทอญฯ ----------------------------------- สุทิตาปรมราชินีวรทานคาถา ----------------------------------- ปรมราชินี อคฺคา สุทิตาวฺหา ยสสฺสินี ทสมินฺทภุปาลสฺส วีรภูตาภิวลฺลภา ปุญฺญาธิการสมฺปนฺนา สิริสมฺปตฺติสํยุตา วินีตตฺตา สุวิกฺกนฺตา สพฺพากปฺปวิลาสินี นานาวิธิมฺหิ พฺยตฺตา จ ปญฺญตฺตวินยญฺญุกา สํวิธาเน จ อุกฺกฏฺฐา ปาคุญฺเญน สมปฺปิตา สมฺมา สุภาวิตารกฺขา ปรเมนฺทงฺครกฺขิกา ทฬฺหภตฺติสุสํยุตฺตา ปติพฺพตา วิเสสโต สสี ว โอสธีมชฺเฌ สพฺพตฺเถว วิโรจติ รตนตฺยานุภาเวน อคฺคญฺญปุญฺญเตชสา สุทิตาราชินี เสฏฺฐา สุธาวิมลลกฺขณา อายุอาทีหิ ธมฺเมหิ อุตฺตริมฺปิ ปวฑฺฒตุ สพฺพา สิรี จ โสตฺถี จ สพฺพานิ มงฺคลานิ จ สพฺพา กิตฺติ จ ภิยฺโยโส สํวฑฺฒนฺตุ อภิกฺขณํ ตสฺสา เตชานุภาโว จ อุฬารโต ปวตฺตตุ สพฺเพ มหิทฺธิกา เทวา อภิปาเลนฺตุ นํ สทาฯ ----------------------------------- พระคาถา ถวายพระพรเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พระบรมราชินี ----------------------------------- สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พระบรมราชินี พระอัครมเหสีผู้ทรงเกียรติยศ ทรงเป็นพระราชวัลลภ ผู้กล้าหาญ ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑๐ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ เป็นผู้สมบูรณ์ด้วยพระบุญญาธิการ พร้อมมูลด้วยพระสิริสมบัติ ทรงมีพระราชหฤทัยเด็ดเดี่ยวเข็มแข็ง งดงามด้วยพระจริยา มีพระปรีชาเฉียบแหลมในระเบียบพิธีต่าง ๆ ทรงฉลาดรอบรู้ในข้อบัญญัติและหลักปฏิบัติแห่งนิติธรรม ทรงเคร่งครัดในระเบียบปฏิบัติ เพียบพร้อมความคล่องแคล่วว่องไว ทรงอบรมเรื่องการรักษาความปลอดภัย มาเป็นอย่างดี จึงทรงดำรงตำแหน่งนายทหารรักษาความปลอดภัยรักษาพระองค์ พร้อมมูลด้วยความจงรักภักดีมั่นคง ทรงเป็นพระปดิวรัดาโดยวิเศษ โดดเด่นอยู่ในที่ทุกสถาน ดุจดวงจันทราเด่นดวงอยู่ในท่ามกลางหมู่ดารา ฉะนั้น ด้วยอานุภาพแห่งคุณพระศรีรัตนตรัย และด้วยเดชานุภาพแห่งบุญฤทธิ์อันสูงส่งขอสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ทรงพระเจริญด้วย จตุรพิธพรชัยมีอายุเป็นต้นยิ่งยืนนาน ขอสรรพสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคลและสกลเกียรติยศ ปรากฏเจริญยิ่งยืนนาน ตลอดกาล ขอพระเดชานุภาพ จงแผ่ไพศาลไปโดยโอราฬทุกเมื่อ ขอเหล่าทวยเทพเทวาผู้ทรงอิทธิฤทธิ์เกรียงไกร ได้โปรดอภิบาลรักษา สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พระบรมราชินีพระองค์นั้น ตลอดจิรัฐิติกาล เทอญฯ ----------------------------------- พร้อมกับมีบัญชาให้นำเสนอมหาเถรสมาคมเพื่อโปรดพิจารณา ที่ประชุมพิจารณาแล้วมีมติเห็นชอบ และให้สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติแจ้งเจ้าคณะใหญ่ เจ้าคณะภาค ทราบ แจ้งเจ้าคณะจังหวัดทั้ง ๒ ฝ่าย เพื่อแจ้งวัดในเขตปกครองทราบ และแจ้งวัดไทยในต่างประเทศ เพื่อทราบ
เอกสารประกอบเพิ่มเติม
เอกสารประกอบ 1 : c_17100762_372 ยกร่างฉันท์มคธ พระบรมราชินีนาถ.pdf (2.68 mb)
จำนวนเข้าดู : 8042
ปรับปรุงล่าสุด : 2 สิงหาคม พ.ศ. 2562 16:31:41
ข้อมูลเมื่อ : 2 สิงหาคม พ.ศ. 2562 16:31:41